محافظت از اطلاعات در فرایند تعلم و روش‌های آن از منظر فقه تربیتی

چکیده
از مسائل مهم فرایند تعلّم و از نیازهای اساسی جامعه، حفاظت و تثبیت اطلاعات، معلومات و علوم است. در این مقاله، با روش توصیفی و تحلیل اجتهادی مصطلح، به بررسی فقهی محافظت از اطلاعات پرداخته شده است. این مسئله، از دو بُعد محافظت برای خود و برای دیگران و همچنین روش‌های بیان‌شده آن در روایات، بررسی شد.
هدف، توجه دادن به اهمیت، حکم و راهکارهای این مسئله برای اهل علم و مسئولان مربوط در حوزه‌های گوناگون دانش است. مهم‌ترین نتایج چنین است که حفظ علوم و اطلاعات، رجحان و استحباب دارد؛ اما ممکن است در مواردی برای برخی یا نسبت به برخی علوم، وجوب داشته باشد. برپایه لزوم حفظ نظام جامعه اسلامی، محافظت از علوم و اطلاعات مورد نیاز جامعه، واجب کفایی است؛ اما ممکن است در شرایطی برای حکومت، این وجوبْ عینی شود. در ادله، به دو نوع روش محافظت از دانش توجه شده است: روش‌های انسانی، مانند مباحثه و تدریس و روش‌های ابزاری، مانند کتابت و ثبت آن. مناط حکم بیان‌شده در این مباحث، محافظت است و هر روشی که امروزه و در آینده، ذیل این عنوان قرار بگیرد، همان حکم را دارد.
واژگان کلیدی: حفاظت از اطلاعات، تعلّم، یادگیری، کتابت، تدریس، مباحثه علمی، و مرور درس.
MFT_Volume 8_Issue 15_Pages 323-351