تقدم وظیفه‌مندی خانواده و یا حکومت در تعلیم و تربیت از منظر آموزه‌های اسلامی
چکیده از نظر اسلام، تعلیم و تربیت امری پسندیده و واجب است. آیات نورانی قرآن و روایات شریف بر اهمیت جایگاه تعلیم و تربیت و نقش اثرگذار دو رکن مهم خانواده و حکومت در این مقوله تأکید کرده‌اند. در متون روایی، استنادات زیادی مبنی بر اثبات تکلیف و وظیفه مشترک حکومت و خانواده در امر […]
وظایف نگرشی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه تربیتی
MFT_Volume 8_Issue 15_Pages 235-258چکیده فقه تربیتی، عهده‌دار وظایف جوارحی و جوانحی مکلفان در حیطه‌های تربیتی است. از وظایف تربیتی جوانحی، وظایف نگرشی است. مسئله این پژوهش، تبیین وظایف نگرشی تربیتی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه است که با روش توصیف و تفسیر تربیتی از آیات و روایات، استنباط شده است. نتایج تحقیق عبارت‌اند […]
نقش قاعده فقهی «المؤمنون عند شروطهم» در تربیت فردی و اجتماعی
چکیده حدیث نبوی «المؤمنون عند شروطهم»، از قواعد فقهی _ حقوقی برخاسته از قرآن کریم و تأکیدهای فراوان الهی بر تعهدپذیری و وفای به عهد است که علاوه بر جایگاهش در فقه و حقوق، پیامدهای بسیاری در تربیت فردی و اجتماعی دارد و نمود و الگوهای بارزی را می‌توان برای آن شمرد. این نوشتار بر […]
تبیین قلمرو فقهی عزاداری (به‌مثابه روش تربیتی)
چکیده این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و به‌منظور بررسی قلمرو فقهی عزاداری، به‌مثابه یک روش تربیتی، انجام شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد با این‌که اندوه و عزاداری برای معصومین؟عهم؟ و همچنین متوفی از اهمیت تربیتی و روانی زیادی برخوردار است، در مورد قلمرو و حد و مرز آن از منظر فقه […]
تقابل حق مادری با حق زوج، حق کودک و حق جامعه با نظر به حاکمیت قواعد اخلاقی و تربیتی
چکیده تجربه مادری، به‌عنوان حقی طبیعی، قابل سلب نیست؛ اما در مواردی حق فرزندآوری زوجه در تقابل با مصالح اجتماعی، سلامت کودک، حقوق جنسی زوج یا اشتراط عدم فرزندآوری از سوی زوج قرار می‌گیرد و قانوناً می‌توان زوجه را از این حق محروم ساخت. در هریک از این موارد، بررسی تبعات تربیتی و اخلاقی محروم‌سازی […]
پیشگیری از بزهکاری متربیان کم‌توان ذهنی خفیف از منظر فقه اسلامی
چکیده امروزه نگرش‌هایی مانند جانی بالفطره دانستن کم‌توانان ذهنی خفیف و افراد دارای هوش مرزی، ناپذیرفتنی و مطرودشده است. اما برای آن‌که جرایمی از ایشان به ثبت می‌رسد، بی‌شک پرداختن به مسائل جرم‌شناسی این گروه، به‌ویژه بزهکاری _ با توجه به قوت ریسک‌فاکتورها _ ، به‌گونه‌ای خاص و اختصاصی لازم است. در این نوشتار، که […]
بررسی آسیب های روش تربیتی الگودهی و اسوه‌پذیری در قرآن ازمنظر مفسران معاصر
چکیده از مباحث مهم و کاربردی در آموزه‌های تربیتی قرآن، بحث روش‌هاست و مهم‌تر از آن، شناخت آسیب‌های روش‌های تربیتی است که تعیین‌کننده ضوابط و هنجارهای حاکم بر فرایند تربیت است. این مقاله با هدف رهنمون ساختن مربیان و متربیان به هدایت صحیح قرآنی براساس روش استنادی و تحلیلی و با بهره‌گیری از محتوای غنی […]
تبیین قاعده اضلال در فقه تربیتی؛ باتاکید بر مفهوم‌شناسی
چکیده فقه تربیتی در مسیر رشد و بالندگی، نیازمند توسعه قلمروهای پیرامونی خود مانند «قواعد تربیتی» است؛ زیرا این قواعد در «تفقه تربیتی»، مفید و پُرکاربرد است. اِضلال (گمراه کردن دیگران) از عناوینی است که سیاست‌ها، اقدامات و روش‌های آموزشی و پرورشی می‌تواند مصداق آن قرار گیرد. نوشتار پیش‌رو در صدد است از ماهیت و […]
اصول تربیت عبادی با تأكید بر قرآن و روایات
چکیده خداوند، انسان را جز برای عبادت خلق نکرده است. تربیت عبادی به توسعه رابطه صحیح بین انسان و خدا و رسیدن به هدف خلقت می‌انجامد. تربیت عبادی دارای مبانی، اهداف و اصول و روش‌هایی است که بیانگر مقصد تربیت عبادی و چگونگی رسیدن به این مقصد است. به‌رغم کوشش‌های صورت‌گرفته، هنوز زوایای قرآنی و […]
تعلیم آموزه‌های جنسی در دوره کودکی از دیدگاه فقه اهل بیت
چکیده آموزش جنسی، بخش مهمی از تربیت جنسی است. این نوع آموزش، در راستای افزایش دانش، آگاهی و ارتقای مهارت متربیان در امور جنسی و جنسیتی آنان صورت می‌گیرد. عدم تدوین پژوهشی مبتنی بر فقه اهل‌بیت؟عهم؟ و همچنین فقدان برنامه‌ای جامع برای ارائه آموزش جنسی، والدین و مربیان را دچار سردرگمی در انتقال محتوای آموزشی […]